De ontwikkeling van een collectief AI brein, zodat waardevolle kennis niet verloren gaat.

Het verhaal van de ondernemer

Marco en ik hebben in het verleden samen projecten gedaan toen ik nog voor TNO werkte. Marco is eigenaar van StoryConnect.

Storyconnect gebruikt verhalen om organisaties te helpen leren en verbeteren. Van HR-vraagstukken tot zorgmonitoring en burgerparticipatie. Door narratieve methoden maken ze zichtbaar wat er écht gebeurt en ontdekken we kansen voor betekenisvolle verandering. Marco en ik werken samen aan een oplossing die formele- en ervaringskennis levend houdt en bevraagbaar maakt.

Aanleiding

In veel organisaties werken mensen met decennia aan ervaring. Ze weten waarom een keuze ooit is gemaakt. Wat je nooit moet doen met die oude machine. Hoe je een klant toch over de streep trekt. Of waarom die afwijkende werkwijze eigenlijk precies klopt, al staat het nergens op papier.

Maar die mensen gaan met pensioen. En met hen verdwijnt een onzichtbare rijkdom aan kennis, gewoontes en afwegingen. Niet omdat niemand het belangrijk vindt. Maar omdat er zelden een moment, methode of structuur is om die kennis echt over te dragen. Tot het te laat is.

In sectoren als techniek, zorg, onderwijs en overheid nadert tot wel 30% van de medewerkers de pensioengerechtigde leeftijd. De komende tien jaar gaan meer dan een miljoen mensen met pensioen.

Dit is geen toekomstscenario. Dit gebeurt nu. En met elke uitdiensttreding verdwijnt een stukje ongeschreven organisatiegeheugen.

Soorten kennis

Wat deze uitdaging taai maakt: kennis zit op twee plekken.

Formele kennis – documenten, protocollen, projectplannen. Vaak netjes opgeslagen, maar zelden intuïtief toegankelijk.
Ervaringskennis – verhalen over keuzes, fouten, overtuigingen. Kennis die leeft in het hoofd en lichaam van mensen, in gesprekken bij het koffieapparaat, in hoe dingen voelen. Die verdwijnt als niemand ernaar vraagt.

Juist dat warme, overdraagbare deel gaat het snelst verloren. Terwijl we juist daar veel van leren, als individu en als team.

Daarom bouwen wij aan een collectief brein: een omgeving waarin formele en verhalende kennis samenkomen en doorwerken. Met slimme AI-tools maken we documenten bevraagbaar: niet zoeken, maar vinden. Tegelijk zorgen we dat de verhalen, overtuigingen en werkwijzen van vertrekkende collega’s worden vastgelegd, in hun eigen woorden, met hun eigen logica.

Maar een collectief brein is pas waardevol als het leeft:

Als het niet alleen opslaat maar ook ophaalt op het juiste moment, op de juiste manier.
Als het niet alleen richtlijnen bevat maar ook laat zien hoe en waarom iets werkt.
Als het rekening houdt met hoe nieuwkomers denken en leren, zodat kennis echt overdraagbaar wordt.
Als het uitnodigt tot leren van elkaar, reflectie en voortdurende verrijking.

Dat is waar narratief werken en AI elkaar versterken. Waar ervaring tastbaar wordt. Waar kennis die anders verloren zou gaan, de basis wordt voor wat komen gaat.

Dit is geen theoretisch project. Dit is praktische actie, op een urgent moment. Want elk kwartaal dat je wacht, is er weer iemand vertrokken, met jaren aan ongeschreven, onvervangbare kennis.

Bouw aan een levend collectief brein. Met AI en met aandacht.